Samsun’un Ladik ilçesinde Tatlıcak köyü sakinlerinin mera alanına Samsun Büyükşehir Belediyesi tarafından yapılması planlanan güneş güç santraline (GES) karşı direnişi sürüyor. Tatlıcaklı Mahmut Akdemir, “Ben 76 yaşındayım. Bu yaylayı büyüklerimiz, çok yoklukla, külfetle fakirlikle aldılar. Köyümüzde bir inek alıp da bir tane güdecek meramız yok. Belediye hepsine el koydu. Burada çoluk çocuk ne yiyecekler? Aylığımı var, yıllığım mı var, bu millet alnın terini yiyor. Alnının acı terinin ekmeğini yiyor. Etimiz, sütümüz hepsi burada üretiliyor” dedi.
Samsun Büyükşehir Belediyesi, Ladik ilçesi Tatlıcak köyünde GES projesi için konteyner ve iş makinalarıyla mera alanında süreçlere başladı. Jandarma grupları alanda güvenlik tedbiri alırken, köylülerin mera alanına girmesi engellendi. Köylüler ise projeyi protesto etti.
“BELEDİYE’NİN MALIYLA DOYMADIN MI?”
Tatlıcak Mahallesi Muhtarı Halis Erkul’un eşi Mevlüde Erkul, “Yerimize tecavüz etti Mustafa Demir, bizim yaylamızı elimizden alıyor, çocuklarımızın geleceğiyle birlikte. Doymadın mı, belediyenin malıyla, Tatlıcak’ın yaylasına mı kaldın? Canım tarlalarına mı kaldın? Hiç mi utanmıyorsun? Tatlıcak’ın muhtarıyla görüşmeye korkuyor musun? Yazık değil mi” diye sorular sordu.
Züleyha Ercan isimli vatandaş ise şunları söyledi:
“Ben İstanbul’dan geleli 4 yıl oldu, emekli oldum, mal alacaktım köyümüzün merası yok. 3 yıldır da işsiz duruyorum. Ben mal alacağım, 4 sene oldu bizi buraya gönderdiler, biz nereden ne ile mal alacağız? Sesimiz kısıldı, sabahtan beri asker ile bizi karşı karşıya getirdiler. Herkes malını sattı. Bizi asker ile karşı karşıya getirmesin İsrail üzere, asker ile bizi İsrail üzere karşı karşıya getiriyor. Sade benim kapımın önünde mera, 4 tane 5 tane çoban orada, mal güdüyorlar, koyun güdüyorlar. Buraya koymuyor Mustafa Demir, köpekler daima dövüşüyorlar, çobanlar dövüşüp duruyorlar. Bende ortalarına girdim, kolum acıyor hala, kaç gencin ortasına gireceğim diye kolum acıyor. Yazık değil mi bize, yazık değil mi? Sesimiz kısıldı, sesimiz kısıldı.”
“BURASI BENİM EKMEK TEKNEM”
Köy sakinlerinden Mahmut Akdemir, “Ben 76 yaşındayım. Bu yaylayı büyüklerimiz, çok yoklukla, kahırla fakirlikle aldılar. Köyümüzde bir inek alıp da bir tane güdecek meramız yok. Daima öteki yakın köylerden mera aldık. Köy hükmî kişiliğiyle aldık. Öteki yapacak, bir şeyimiz yoktu. Köy hükmî kişiliğinden belediyelere geçti bu, ne bizim günahımız, paramız ile aldığımız köyde tarlalarımıza gidecek yolumuz kalmadı. Belediye hepsine el koydu. Burada çoluk çocuk ne yiyecekler? Aylığımı var, yıllığım mı var, bu millet alnın terini yiyor. Alnının acı terinin ekmeğini yiyor. Etimiz, sütümüz hepsi burada üretiliyor” sözleriniz kullandı.
Ümmet Akdemir ise şunları söyledi:
“50 tane büyükbaş hayvan, 500-600 adet küçükbaş hayvanım var. Çoluğumun çocuğumun ekmeğini kazanıyorum. Bankalardan kredi çektik hayvancılık yapıyoruz, çiftçilik yapıyoruz, buraları babalarımız, dedelerimiz bedelini ödeyerek yoklukta kabını kaşığını satarak aldılar. Köy hukuksal kişiliğinden bir yanlış kanunla burayı belediye aldı. Tüm anlatmalara karşın, muhtarlık olarak, dernek olarak bütün anlatmalarımıza karşın buraya geldi, büyükşehir elimizden almaya kalktı. Biz meramızı koruyacağız. Hayvanımızı otlatmaya köylerde yerimiz yok, buranın tapulu parasını ödediğimiz yerimizi elimizden alıyor ve köylüyle de dalga geçiyor, siz kimsiniz ki diyor. Siz kimsiniz ki diyor bu Mustafa Demir ve elemanları. Buraya geliyorlar, muhtara, azalara, köylüye sizinle muahede yapacağız deyip, palavra konuşup sizleri kandırıyorlar. Hayvancılara siz olsanız da olur, olmasanız da olur diye bu türlü laflar ederek dalga geçiyorlar. Biz bu Türkiye’nin vatandaşı değil miyiz? 15 yaşından beri ben burada hayvancılıkla geçinen bir beşerim, benim hiçbir gelirim yok, ben İstanbul’dan geldim, 10 sene oldu. Devlet teşviklerinden burada hayvancılık yapacağım diye artık burayı benim elimden alıyor Mustafa Demir. 7 nüfusum var benim, burası benim ekmek teknem.”
“DOĞUP BÜYÜDÜĞÜMÜZ YER, CANIMIZI VERİRİZ”
Zeynep Akdemir, “Anam beni burada doğurmuş, burada büyüdük, buradan ekmek yedik, artlarından gömleği ceket giyemedik, yokluklarla alınmış, bizim çocukluğumuz burada büyüdük bizi toprağımıza koymuyorlar. Bu nasıl Müslümanlık? Bu Allah yanında da haksızlık, burası için biz canlarımızı verebiliriz. Burası bizim vatanımız, doğup büyüdüğümüz yerler, biz de canımızı verebiliriz, bu yaştan sonra yaşasak ne olacak? Yaylamız için şehit oluruz” dedi.
Emine Akdemir, “2 çocuğum bakın burada çoban salmıyorlar bakın, iki çocuğum çoban benim. Allah’tan korkun, cumhurbaşkanım bir gelin görün halimizi, 3 yaşındaki çocuğumu getirdim ben buraya torunumu, koyunumun yanına salmıyorlar bizi, az gelsinler de görsünler ne biçim milletiz. Allah’tan korksunlar şu kalbine koysun elini de azcık adamın yüreği sızlasın” şeklinde konuştu.
Tatlıcak Köyü Muhtarı Halis Erkul şunları söyledi:
“Burası 1953 yılında mahkemeyle alınmış, parayla alınmış, dedem almış, dedemi zehirlemişler burada, tapuyu alınca burası köy hukukî kişiliğinden büyükşehire geçti. Büyükşehir’e gele gide, bugün yarın, anlaşamadık. Bugün işte bu vaziyete geldik. Vatandaş çok yansılı, elimizden geldiği kadarıyla buraya güneş paneli kurdurmamaya çalışacağız. Lakin doğal ki jandarma, belediye lider ve yardımcıları gittiler, bize yardımcı olmuyorlar, vatandaş çok reaksiyonlu hayvancılık büsbütün bitiyor, Tatlıcak’ta bankadan para alanlar, ahır yapanlar güç durumda, gelsinler halimizi görsünler, biz yaylamızı vermeyeceğiz elimizden geldiği kadar, vefat var dönmek yok.”
“YAYLAYA SAHİP ÇIKMA KONUSUNDA HAREKETLERE BAŞLADIK”
Eyüp Ercan ise şunları söyledi:
Şu anda Tatlıcak yaylasındayız. Burası tabi yaklaşık 2-3 yıldır, köylünün mağduriyetiyle alakalı muhataplarına bu mevzuyu anlatmaya çalışıyoruz. Ramazan Bayramı’nda artık hukuken sesimizi duyuramadık, siyaseten sesimizi duyuramadık, burada köylüyle bir arada artık yaylaya sahip çıkma konusunda hareketlere başladık. Ramazan Bayramı’nda burada köylülerimiz sürme aksiyonu yapmışlardı. Tabi insanların canı yanıyor, cet toprakları ellerinden gidiyor, burada yöneticilere bu mevzudaki mağduriyeti gidermeleri konusunda her türlü teşebbüslerde bulunduk. Ankara’ya gittik, Samsun’a gittik, Ladik’teki siyasilerle ve belediye yetkilileriyle görüştük, bugün de tekrar Jandarmayla köylüyü karşı karşıya getirdiler. Tabi biz Karadeniz’de bu üslup görüntülere alışkın değiliz. Jandarma bizim başımızın tacıdır, kolluk kuvvetleri, bu analarımız, bacılarımız kolluk kuvvetlerine evladı gözüyle baktı kınalı kuzularını askere gönderdiler. Ellerine kına yakarak vatanı beklemesi için geldiler ancak bugün tıpkı asker maalesef analarımıza, bacılarımıza siper oluyor.
“İNSANLARIN GEÇİM KAYNAKLARININ ALINMAMASI GEREKİYOR”
Bu alışkın olduğumuz bir durum değil açıkçası, bu topraklarda, bu yerler bedel ödenerek yani sahiden bedel ödenerek derken maddi olarak da manevi olarak da çok önemli bedel ödenerek dedelerimizden bize emanet kaldı. Bizim de 50-100 yıl sonra bırakacağımız bir toplum mirası, bu bahiste her şeyden evvel, tabiat olağanüstüsü Ladik’in en pahalı yeri, yeşiliyle, güneşiyle mera hayvancılığıyla bu yerlerin bu halde kalması gelecek jenerasyonlara bu formda aktarılması gerekiyor. Buradaki insanların geçim kaynakları ellerinden alınmaması gerekiyor. Biz burada bu mevzuyla alakalı gerek siyasalların gerek devlet yöneticilerinin kamu vicdanının devreye girmesi gereken, bir durumdayız, biraz vicdanımızın sesini dinlersek buradaki insanların mağduriyetinin giderileceğini düşünüyorum. İnşallah vicdan hakikat çıkar diye düşünüyoruz.”
Tatlıcak yaylasında siyasalların ve öbür yetkililerin ortaya girmesiyle Samsun Büyükşehir Belediyesi’ne ilişkin makinelerin çalışmasına bir günlük orta verildi. Bunun üzerine köylüler hareketlerini sonlandırdı.