OĞUZHAN OSMAN BİLGİN/RÜSTEM PEHLİVANLAR/HERKES DUYSUN
BURSA (İGFA) – 24 Şubat 2022 tarihinde Rusya ve Ukrayna arasında başlayan savaşta 2 yıllık süreç geride kaldı. Cephede hayatını kaybedenlerin dışında milyonlarca sivil göç etmek zorunda kaldı. Savaşın her iki ülkeye de önemli maliyeti oldu. Batı, savaşın birinci gününden beri desteklediği Ukrayna konusunda önemli bir yol ayrımına geldi. ABD seçimlerinde Trump’ın kazanma ihtimali, savaşın da gidişatını temelden değiştirecek üzere görünüyor. 2 yıllık süreçte yaşanan çatışmaların geçmişini ve bu süreçten sonra gerçekleşebilecek muhtemel senaryoları Dış Siyaset Uzmanı Dr. Barış Adıbelli, Herkes Duysun için tahlil etti.
UKRAYNA, RUSYA’NIN ASKERİ GÜCÜYLE UZUNLUK ÖLÇÜŞEMEDİ
Çatışmaların başladığı günden bu yana Türkiye’nin arabuluculuk misyonu üstlendiğini ve iki ülke ortasındaki münasebetleri muhakkak bir düzeyde koruduğunu söz eden Dr. Barış Adıbelli, “Türkiye olarak arabuluculuk misyonu çerçevesinde iki ülkeyi masaya oturtmak için İstanbul görüşmelerinde önemli bir efor sarf ettik. İstanbul görüşmelerinde daha sonra ayrıntılarını öğrendiğimiz halde önemli bir muvaffakiyet elde edilmiş lakin Batı’nın müdahalesi nedeniyle İstanbul görüşmeleri başarısızlıkla sonuçlandı. ABD ve güdümündeki Batı, savaşı bir fırsat olarak görüp Rusya’nın gücüne önemli bir darbe vurmak istedi lakin bu realist bir yaklaşım değildi. Bunun nedeni Ukrayna’nın önemli bir ordu gücüne sahip olmaması.
Ukrayna’ya Batı, önemli bir maddi ve askeri-teknik takviye verdi fakat Ukrayna ordusu derme çatma, paralı ve toplama askerlerden oluşan bir ordu olduğu için alanda Rusya’ya karşılık verme talihi olmadı. Rusya hiçbir vakit askeri varlığının tamamını alanda kullanmadı.” dedi.
RUSYA, CEPHEDE SON KUŞAK SİLAHLARINI SERGİLEMEDİ
Ukrayna’nın çatışmalar boyunca hem Batı hem de Rusya’nın savaş hurdalığına döndüğünün altını çizen Dr. Barış Adıbelli, “Rusya, çatışmalar boyunca son jenerasyon askeri silah teknolojisini Ukrayna alanında kullanmadı. Önemli bir kısmı 2. Dünya Savaşı’ndan kalmış olan askeri envanterini alana sürdü. Bu durum Avrupa için de geçerliydi. Avrupa’dan gelen yardımlarda da önemli bir biçimde eski Sovyet teknolojisinden kalma silahlar gönderildi. Rusya hem silah hem de askeri işçi manasında en gelişmiş araçlarını alanda göstermedi fakat birebir durum Suriye için geçerli değil. Suriye’de askeri varlığı olan Rusya’nın bu alanda son teknoloji silahlarını daha ağır görüyoruz. Rusya’nın bu tercihi yapmasının nedeni olarak az bir maliyetle diplomasi masasına oturup sorunu çözmek olduğunu söyleyebiliriz. Ana emeli da Kırım’ın Rusya toprağı olduğunu hem Ukrayna hem de Batı’ya kabul ettirmek ve Ukrayna’nın mümkün NATO üyeliğinin önüne geçmekti.” tabirlerini kullandı.
UKRAYNA’NIN KARŞI TAARRUZU SONUCA ULAŞAMADI
Ukrayna’nın geçen yıldan bu yana daima dillendirdiği karşı taarruzun sonuca ulaşamamasının sebeplerini de açıklayan Dr. Barış Adıbelli, “Karşı taarruz yapılabilmesi için hava, deniz ve karaya hakim olması gerekiyor. Bunu bilhassa taarruzun konuşulduğu periyotta emekli ABD’li generaller de vurgulamıştı. ABD‘de karşı taarruza karşı çıkan, bunu intihar olarak gören değerli isimler de vardı. Şu anda gelinen noktada Rusya karşı hücuma geçti. Ukrayna ordusu gerilemeye başladı.” dedi.
UKRAYNA POLİTİK OLARAK DA GÜÇ BİR DURUMDA
Ukrayna’nın yalnızca askeri manada değil politik manada da külfet içerisinde olduğunu vurgulayan Barış Adıbelli, “Zelensky artık yoruldu. Bu yıl Ukrayna’da seçimler vardı ancak seçimleri iptal etti. Bu durum Ukrayna’daki muhalefet nezdinde Zelensky’nin meşruiyetini tartışmaya açtı.
ABD de artık Ukrayna’ya dayanak konusunda eskisi kadar istekli değil. Kongre’nin Ukrayna konusunda soru işaretleri arttı. Şayet İsrail’deki savaş kelam konusu olmasa yardım kongreden geçmeyebilirdi. Biden, Ukrayna ve İsrail’e yapılacak yardımı paket halinde kongreden zorlukla geçirebildi. Ukrayna için verilen F-16 sözleri de şimdi tutulmadı. Yardımlarda Batı’nın gönülsüzlüğüne ek olarak alanda çatışan Ukraynalılarda da bir bıkkınlık kelam konusu.” halinde konuştu.
BATI’NIN RUSYA’YA KARŞI EKONOMİK AMBARGOSU EMELİNE ULAŞAMADI
Çatışmaların başlangıcında Batı tarafından uygulanan ambargonun Rusya’yı çökerteceğine dair inancın vakit ilerledikçe kaybolduğunu ve Rusya’nın ekonomik olarak da sarsılmadığının görüldüğünü belirten Dr. Barış Adıbelli şu sözleri kullandı:
“Rusya, Ağustos ayında açıkladığı petrol ihraç gelirlerinde 17.1 milyar dolar üzere bir sayıya ulaştı. Doğalgaz ve petrolden elde edilen gelirler Rusya’nın ekonomik olarak çökeceğine dair argümanları da boşa çıkarmış oldu. Rusya’nın Çin, Hindistan ve İran ile ekonomik münasebeti sürat kesmeden devam ediyor. Avrupa bu bahiste ambargo uyguladı fakat burada kaybeden Rusya değil Avrupa ve Avrupa’nın sanayi tesisleri oldu.”